Na de bevrijding begon de oorlog pas echt
Op de voorkant staat een foto van de bekende Brabantse fotograaf Martien Coppens, 75 jaar geleden gemaakt van de toen zwaar beschadigde Sambeekse toren. En ook binnenin staat het zeer verminkte gebouw afgebeeld - toen en nu hét beeldbepalende gebouw van Sambeek.
In de lente van 1945 reisde Martien Coppens door het oosten van Noord-Brabant om de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog in beeld te brengen", zegt René Klaassen, voorzitter van Sambeeks Heem. "Hij deed toen ook Sambeek aan en zag met eigen ogen hoe toren en kerkgebouw vernield waren. Martien Coppens heeft dat op onnavolgbare wijze voor de eeuwigheid vastgelegd."
De foto's van Martien Coppens maken deel uit van een publicatie die Sambeeks Heem op 14 maart uitbracht tijdens de plaatselijke herdenking van 75 jaar bevrijding. "Het wordt een dubbeluitgave", aldus de voorzitter. "Het ene deel is een herdruk van het al jaren uitverkochte Duvelsklökske, met als titel De oorlog van 300 minuten. Het beschrijft de Duitse inval in 1940 en de mobilisatietijd ervoor."
Evacueren
Het andere deel, met de foto's van Martien Coppens, handelt over de oorlogsjaren zelf. "Op 26 september 1944 werd Sambeek bevrijd door geallieerde militairen", gaat hij verder. "Mensen liepen uit om hen te verwelkomen. Maar deze bevrijding was van korte duur. Want enkele uren later al begonnen de verschrikkingen van de oorlog pas goed. Duitse troepen beschoten het dorp vanaf de overzijde van de Maas. Ze probeerden tot twee keer toe de toren op te blazen, terwijl andere hoge gebouwen in Sambeek zwaar werden beschadigd. En de gehele bevolking moest evacueren omdat het in het dorp te gevaarlijk was geworden."
Vooral over deze periode gaan de verhalen en artikelen in dit gedeelte. "Het zijn herinneringen aan een tijd die vele Sambekenaren als uiterst onaangenaam hebben ervaren en die gepaard gingen met de nodige ontberingen", weet de voorzitter. "Dit deel heet daarom Na de bevrijding begon de oorlog. Inwoners van toen én nu blikken op deze periode terug. Dat gebeurt aan de hand van bewaard gebleven kronieken en andere herinneringen."
De dubbeluitgave De oorlog van 300 minuten en Na de bevrijding begon de oorlog is verkrijgbaar op donderdagen van 9.30 tot 11.30 uur in de heemkamer, Torenstraat 41 in Sambeek.